Zdobyli bezpośredni dowód na rolę kobiet w tworzeniu drogich średniowiecznych manuskryptów
10 stycznia 2019, 12:02W kamieniu nazębnym z żuchwy kobiety żyjącej w średniowieczu zachowały się drobinki ultramaryny, drogiego pigmentu uzyskiwanego z lazurytu (lapis lazuli). To oznacza, że nie tylko mnisi, ale i mniszki zajmowały się przepisywaniem luksusowych iluminowanych manuskryptów. Udało się do tego dojść, bo ktoś kiedyś oblizywał pędzelek...
Rozprzestrzenienie się prosa poza Chiny związane było z gospodarką pasterska
6 września 2019, 11:28Już przed 5000 lat proso było szeroko rozprzestrzenione, jednak używano go przede wszystkim do karmienia zwierząt, wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu w Kilonii oraz Washington University w St. Louis. Szczątki kóz i owiec pochodzących ze stanowiska Dali wskazują, że te udomowione na Bliskim Wschodzie zwierzęta pojawiły się w tym regionie do roku 2700 przed Chrystusem
Na Wenus odkryto ślady niedawnej aktywności wulkanicznej. Planeta wciąż jest aktywna
21 lipca 2020, 09:41Wenus jest wciąż aktywną geologicznie planetą. Takiego odkrycia dokonali naukowcy z University of Maryland (UMD) i Instytutu Geofizyki Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Technologicznego w Zurichu (ETH Zurich), którzy zidentyfikowali 37 niedawno aktywnych struktur wulkanicznych na Wenus.
Przełomowe badania polskich matematyków nt. symetrii wszystkich symetrii
15 marca 2021, 16:37Polskim matematykom udało się rozwiązać ważny problem dotyczący symetrii wszystkich symetrii. Był to nierozwiązany od kilku dekad problem – jedno z największych wyzwań geometrycznej teorii grup.
CERN: superprecyzyjne pomiary wykazały, że antymateria i materia reagują tak samo na grawitację
7 stycznia 2022, 12:32W CERN zakończono najbardziej precyzyjne w historii eksperymenty, których celem było sprawdzenie czy materia i antymateria reagują tak samo na oddziaływanie grawitacji. Trwające 1,5 roku badania z wykorzystaniem protonów i antyprotonów przeprowadzili specjaliści z eksperymentu BASE (Baryon Antibaryon Symmetry Experiment).
Od kilkunastu lat jądro Ziemi obraca się w kierunku przeciwnym niż poprzednio?
24 stycznia 2023, 18:07Tysiące kilometrów pod naszymi stopami znajduje się wewnętrzne jądro Ziemi. To struktura o średnicy ponad 1200 km zbudowana z żelaza w formie stałej. Dwoje badaczy z Uniwersytetu w Pekinie stwierdziło właśnie, że dosłownie przed kilkunastu laty ruch obrotowy jądra niemal ustał, a następnie zaczęło się ono obracać w drugą stronę i obecnie obraca się w kierunku przeciwnym do ruchu obrotowego Ziemi.
Skaczące pijawki z Madagaskaru. Pierwszy dowód na poparcie anegdotycznych doniesień
2 lipca 2024, 10:11Nowe badania dostarczyły pierwszych niezbitych dowodów skazujących, że co najmniej jeden gatunek pijawek lądowych... potrafi skakać. Spory dotyczące tego zachowania trwały w środowisku naukowym od ponad 100 lat. Eksperci z American Museum of Natural History, Fordham University oraz Medgar Evers College na City University of New York (CUNY) nagrali skaczącą pijawkę i opisali zaobserwowane zjawisko na łamach pisma Biotropica.
Zęby dinozaurów – nowe źródło informacji o dawnym stężeniu CO2 w atmosferze
8 sierpnia 2025, 09:03Niemieccy badacze znaleźli nowe źródło informacji o stężeniu dwutlenku węgla w atmosferze przed milionami lat. Okazało się, że zapis na ten temat znajduje się w... skamieniałych zębach dinozaurów. Uczeni z Uniwersytetów w Moguncji, Göttingen i Bochum, na podstawie analizy izotopów tlenu w szkliwie zębów dinozaurów stwierdzili, że stężenie CO2 w atmosferze w mezozoiku (252–66 milionów lat temu), było znacznie wyższe niż obecnie. Badania były możliwe dzięki wykorzystaniu innowacyjnej metody, która pozwoliła na określenie względnego stosunku wszystkich trzech naturalnych izotopów tlenu.
Niezwykła supernowa Keplera
15 stycznia 2007, 13:39Szczegółowa fotografia supernowej Keplera, wykonana za pomocą promieni X, może przyczynić się do zweryfikowania naszej wiedzy dotyczącej supernowych. Supernowa Keplera jest jedną z najmłodszych znanych nam gwiazd tego typu.
Najstarsza afrykańska ofiara z ludzi
19 lutego 2008, 14:18W El Kadada w Sudanie małżeństwo archeologów znalazło najstarszy dowód składania ofiar z ludzi w Afryce. Państwo Reinhold natrafili na neolityczny grób sprzed 5,5 tys. lat. Pochowany w nim człowiek był otoczony przez 3 inne poświęcone osoby, dwa psy oraz piękną ceramikę. Urny, żarna, koraliki i bransoletki zostaną przekazane Muzeum Narodowemu w Chartumie.
